1. Tanım ve Kapsam
KBRN, Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer tehditleri kapsayan olaylara verilen genel addır. Bu olaylar; savaş, terör, sanayi kazaları veya doğal felaketler sonucu meydana gelebilir. Toplum sağlığı, çevre ve güvenlik açısından büyük riskler taşır.
2. KBRN Türleri
• Kimyasal Tehditler:
- Örnek: Klor, amonyak, sinir gazları
• Biyolojik Tehditler:
- Örnek: Şarbon, veba, çiçek hastalığı
• Radyolojik Tehditler:
- Örnek: Sezyum, uranyum
• Nükleer Tehditler:
- Etkisi: Ani ısı, radyasyon, kalıcı çevresel zarar
3. KBRN Olaylarına Müdahale Aşamaları
1. Tespit ve Tanımlama: Dedektör ve analiz cihazları ile tehdit belirlenir.
2. Alan Güvenliği: Etkilenen bölge sınırlandırılır, giriş-çıkışlar kontrol edilir.
3. Dekontaminasyon: Kişiler ve eşyalar özel yöntemlerle temizlenir.
4. İlk Yardım ve Tahliye: Etkilenen kişiler tıbbi destekle güvenli alana nakledilir.
5. Raporlama: Numune alınarak olay belgelenir ve değerlendirilir.
4. Korunma Yöntemleri
- KBRN koruyucu kıyafet ve maske kullanımı
- Kapalı alanlarda izolasyon önlemleri
- Kamuoyu bilgilendirmesi ve erken uyarı sistemleri
- Tatbikatlar ve hazırlık planlarının uygulanması
5. Türkiye'de KBRN Yapılanması
- AFAD koordinatör kurumdur.
- Jandarma ve Polis KBRN timleri mevcuttur.
- Sağlık Bakanlığı, biyolojik olaylara müdahale eder.
- Askeri ve sivil KBRN araçları ve uzman ekipler görev yapmaktadır.